‘Nee, mevrouw Wichgers, het is niet mogelijk een werkplek te krijgen aan deze tafel. Alle plekken zijn bezet¹’. Alle plekken bezet? De afgelopen maanden huurde Lisanne, één van de auteurs van dit onderzoek, een bureau bij WeWork: een verzamelkantoor bedoeld voor schrijvers, webdesigners, app-ontwikkelaars en andere creatievelingen. Zoals iedere dag zaten er slechts twee mensen aan een tien meter lange tafel, bestemd voor twintig flexers.

In het kantoor op de Amsterdamse Weesperstraat² is het mogelijk om een membership af te sluiten voor een zogeheten ‘coworking’-plek. In de kantine, die uitzicht biedt over de grachten, is gratis koffie (met havermelk) te krijgen, en zelfs vers getapt bier. Er liggen bordspellen voor de liefhebbers, en in de hoek staat een – zelden gebruikte – arcadekast. Er zijn verschillende gradaties in abonnementen. De goedkoopste plekken zijn te vinden op banken of aan de lunchtafels, tussen de kruimels en zonder ergonomische stoelen. Duurdere plekken bevinden zich aan tafel, of in kantoortjes³.

Maar wie zíjn dan al die onzichtbare tafelgenoten? Een rondje langs de naambordjes op de tafels leert dat het onder anderen Canadezen, Amerikanen en Zwitsers betreft, die hier een tafel huren tussen de freelancers, maar woonachtig en werkzaam zijn buiten Nederland. Zo zit er aan de tafel van Lisanne Vitalis Extraction Technology Corporation B.V., een Canadees bedrijf dat systemen ontwerpt waarmee CO₂ onttrokken kan worden – of Pactum Capital B.V., eigendom van een Zwitserse vermogensbeheerder. De plekken zijn altijd leeg. De eigenaars zijn er nooit, maar houden wel een plek bezet.

Steeds meer flexibele kantoren

Flexibele kantoren zijn in trek. De groei van de markt wordt wereldwijd op ruim 21 procent per jaar geschat, blijkt uit onderzoek van belangenvereniging Coworking Resources⁴ (2020). Nederland stond in 2019 op plek 19⁵ van landen met de hoogste dichtheid aan coworking spaces. Maar waar dit soort kantoren ooit bedoeld waren om flexibele kantoorruimte te bieden aan freelancers en flexwerkers, zijn ze in ons land inmiddels een toevluchtsoord geworden voor veelal buitenlandse bedrijven die gewoonweg op zoek zijn naar een (fiscaal) gunstig adres in de polder, blijkt uit onderzoek van Investico voor De Groene Amsterdammer en Trouw.

Word nu Vriend van Investico en versterk de onderzoeksjournalistiek in Nederland

Steun ons

Investico bestudeerde ruim tweehonderd⁶ coworking-locaties van de twaalf grootste aanbieders, door heel Nederland. Daaronder zijn bekende partijen Regus en Spaces, maar ook enkele kleinere verhuurders⁷. Op die locaties staan, zzp’ers uitgesloten, bijna negentienduizend bedrijven ingeschreven⁸. De bedrijven hebben vaak een buitenlands moederbedrijf, en hebben nauwelijks bedrijfsactiviteiten en medewerkers in Nederland: Een kwart van de bedrijven in onze dataset zijn financiële maatschappijen – die voor niets anders gebruikt worden dan voor het onderbrengen van winst, pensioen, of het financieren van andere bedrijven. Ze lijken daarmee op het eerste gezicht weinig nood aan een bureau in een flexkantoor te hebben.

Traditioneel maakten dit soort bedrijven gebruik van officiële financiële dienstverleners zoals trustkantoren, die een adres en alle andere zaken leverden die een buitenlands bedrijf nodig heeft om zich formeel in Nederland te vestigen. Maar de trustdienstsector krimpt hard⁹. Om terrorismefinanciering en witwassen tegen te gaan moeten trustkantoren tegenwoordig veel strenger onderzoek doen naar hun klanten, en mogen ze Russische en Belarussische bedrijven sinds afgelopen zomer helemaal niet meer bedienen¹⁰. Bedrijven die toch in Nederland willen blijven, gaan op zoek naar een manier om hun bv toch te vestigen buiten de officiële organisaties om. Coworking spaces, die een deel van de taken van de trustkantoren over lijken te nemen, bieden zo een kans om het toezicht van De Nederlandsche Bank te omzeilen. Zo vormen ze, onder andere voor een grootverdiener uit de kring van Poetin, een veilig toevluchtsoord.

Coworkspaces zonder coworkers

Het fenomeen coworking spaces kwam in de jaren tachtig en negentig op¹¹. Nieuwe technologieën zoals eigen computers en later het internet, boden techbedrijven en freelancers de mogelijkheid om het bedrijfskantoor in te ruilen voor een werkruimte buitenshuis of buiten het traditionele kantoor¹².

Coworking spaces passen geheel in het beeld van de stad die een ‘creative class’ wil aantrekken. In Amsterdam alleen al zijn zo’n zestig verschillende aanbieders van flexibele kantoorruimte te vinden. Die laten zich voorstaan op een inspirerende omgeving vol onverwachte samenwerkingen en kruisbestuivingen. Zo adverteert Spaces, wereldwijd een van de grootste aanbieders, met haar ‘vrije geest’ en een ‘energieke community van positieve en vrijzinnige zakelijke denkers die graag nieuwe mensen ontmoeten¹³’. Tribes laat zich inspireren door nomadische stammen die de wereld overtrekken, en voorziet ‘business nomaden’ van werkplekken¹⁴. The Social Hub belooft dat je ‘onderdeel wordt van een wereldwijde community van ambitieuze creatievelingen, ondernemingen en startups die de wereld veranderen¹⁵’.

In de Teleport Tower, een roomkleurig kantoorpand nabij Sloterdijk met zeventien etages, waarvan er vijf in beheer zijn van Regus, gebeurt weinig van dat alles. In dit gebouw staan welgeteld 1116 bedrijven ingeschreven. Weer staan er een heleboel naambordjes op de eenentwintig bureaus, waaronder die van een internationaal ingenieursbedrijf, administratiekantoor en IT-bedrijf, maar er zijn op deze vrijdag slechts twee ‘coworkers’ aanwezig. Ze zitten in een uithoek van de ruimte.

‘Dat is al jaren zo,’ zegt Farah Ali, die als zelfstandig consultant een bureau huurt. Op een goede dag zijn ze hooguit met z’n drieën. ‘De tafels worden steeds kleiner. Onze prullenbakken werden zonder toestemming weggehaald uit de ruimte. Er zijn tenslotte toch weinig mensen die kunnen klagen.’ zegt Ali¹⁶. De ‘bloeiende, eensgezinde community¹⁷’ die ‘op de schouders van onze mensen staat¹⁸’ blijkt een spookstad; de meeste van de 1116 bedrijven zijn nergens te bekennen.

Ondergrondse trustsector

Vroeger schreven buitenlandse bedrijven zich in de regel nog in bij een trustkantoor: een financiële dienstverlener die een bedrijf vooral voorziet van een papieren bestuurder en een adres. Op die manier konden bedrijfseigenaren genieten van het Nederlandse fiscaal vriendelijke vestigingsklimaat, zonder zelf in de polder te zijn.

Maar de trustsector krimpt de laatste jaren hard. Zo haalde de Wet Toezicht Trustkantoren, die in 2019 werd ingevoerd om ‘integriteitsrisico’s’ als witwassen, terrorismefinanciering en agressieve taxplanning¹⁹ tegen te gaan, de stofkam door het cliëntenbestand van trustkantoren. Trustkantoren lieten klanten gaan – of zij vertrokken zelf, vanwege stijgende kosten of te grondige controles. Intussen lijkt de vraag naar financiële dienstverlening nauwelijks af te nemen. Terwijl het aantal officiële trustdienstverleners halveerde tussen 2013 en 2020²⁰, ontstond in Nederland een bloeiende ondergrondse sector. Zo schatte onderzoeksinstituut SEO in 2021 in opdracht van het Ministerie van Financiën dat bijna vijfenveertig procent van de trustdienstaanbieders illegaal, zonder vergunning van De Nederlandsche Bank, opereert: zij bedienen intussen ongeveer vijftien procent ²¹van de markt.

Afgelopen zomer kwam daar nog een strenge wet bij, toen Financiën-minister Sigrid Kaag trustkantoren vanwege de oorlog in Oekraïne verbood Russische en Belarussische klanten te bedienen. De spoedwet leek heel ferm, maar was eigenlijk een hol gebaar. Investico liet in eerder onderzoek²² (Groene 20, 2022) al zien dat veel Russische bedrijven sinds de Russische inval in de Krim in 2014 onderdoken in de schaduwkant van de trustsector.

Waar zij voorheen al hun zaakjes door één officieel trustkantoor lieten regelen, knippen ze die diensten nu bijvoorbeeld op: ze vragen een Nederlandse stroman als bestuurder, en zoeken onderdak in een flexkantoor. Zo vonden steeds meer bedrijven hun veilig heenkomen tussen de zzp’ers en de koffieautomaten met havermelk. Want die flexkantoren bieden ook nog eens prettige extra diensten aan, die evengoed door een trustkantoor gedaan zouden worden.

Tribes beantwoordt bijvoorbeeld de telefoon in naam van het bedrijf, ‘perfect voor drukke bedrijven, ondernemers en freelancers die geen tijd hebben om de telefoon op te nemen²³’, Spaces biedt een professioneel adres met ‘zakelijke postservice’ en ze zeggen op hun website ‘telefoontjes aan te nemen en je te verbinden met de juiste persoon’, omdat ‘We weten hoe het gaat. Je bedrijf moet altijd een goede eerste indruk maken. Met een professioneel adres met zakelijke postservice heeft je bedrijf overal ter wereld een professionele aanwezigheid²⁴’.

Twintigduizend bedrijven, 200 locaties

Om te schatten hoeveel bedrijven coworking spaces gebruiken als alternatief voor de gereguleerde trustsector, maakte Investico met gegevens uit de Kamer van Koophandel een data-analyse van de bedrijven die ingeschreven stonden op ruim 200 coworking-locaties. Dat waren er ruim twintigduizend. Vervolgens filterden we alle eenmanszaken uit: voor zzp’ers is het niet meer dan logisch een ruimte te huren – als werkplek. Hun aandeel in de dataset bleek echter miniem: maar één op tien inschrijvingen betrof een eenmanszaak²⁵.

Bijna 25 procent van de bedrijven die overbleef, zijn financiële instellingen: moeder- of dochter financieringsmaatschappijen die leningen verstrekken binnen de eigen groep, bedrijfjes die royalty’s ontvangen, en houdstermaatschappijen – dit zijn bedrijven die formeel moeten bestaan voor de structuur van een groot bedrijf, maar niet noodzakelijk ook werknemers hebben²⁶. 63 procent²⁷ van de bedrijven in de dataset heeft, volgens informatie uit jaarverslagen en het handelsregister, geen tot bijna geen personeel (geen of slechts één werknemer). Tenminste één op vijf bedrijven heeft een buitenlandse moedermaatschappij en lijkt zich vooral op te houden in de coworking space vanwege het vriendelijke Nederlandse vestigingsklimaat of vanwege belastingvoordeel, in de bedrijfsstructuren komen we vaak weer een grotere boom aan bedrijven tegen met vestigingen in Luxemburg, Cyprus en Malta.

Zo verzamelen zich een keur van financiële holdings op de Zuidas, in één van de vestigingen van The Office Operators. Daaronder is ook OYAK Capital Investments B.V.²⁸. Dit bedrijf beheert anderhalf miljard aan investeringen van een Turks legerpensioenfonds²⁹. Eén van de recent aangestelde bestuurders is Süleyman Savaş Erdem, die van 2008 tot 2013 plaatsvervangend hoofd was van de inspectieraad van het premierschap. Van Erdem wordt gezegd dat hij dichtbij de Turkse president Erdogan staat³⁰, die de macht van het Turkse leger steeds verder probeert in te dammen³¹.

Net zo goed vinden we miljardenbedrijven die minister Kaag had willen vangen met haar spoedwet op de trustdienstverlening: die zitten inmiddels hoog en droog in een flexkantoor. Bijvoorbeeld een onderdeel van een conglomeraat advertentiebureaus in Rusland, ADV Group³², dat neerstreek in een gebouw van Regus in Duivendrecht. Kort na de Russische inval in Oekraïne, in maart 2022, verliet ze haar trustkantoor³³. In een andere Regus-vestiging in het centrum van Amsterdam, zit tegenwoordig een onderdeel van het Russische staatsgecontroleerde olie- en gasbedrijf Zarubezhneft. Waar het tot augustus 2018 bestuurd werd door een van grootste Nederlandse trustkantoren, Intertrust, staat er nu een ogenschijnlijk in Moskou gestationeerde bestuurder aan het roer.

BV met Russische connecties

Een grijs en hoekig ‘business center’ op een druk industrieterrein in Woerden biedt een flexplek aan voor honderdvijftig euro ³⁴per maand, je bedrijf alleen inschrijven (met het ophalen of doorsturen van post, een ‘virtueel kantoor’ genoemd³⁵), kost nog geen veertig. Momenteel staan er ruim vijfhonderd bedrijven ingeschreven: waaronder 89 financiële holdings, glazenwassers en -zetters, de occasionele apotheek, een kermisattractie, privédetective, en een nudismeblogger. Ook Denkraam Holding BV, dat volgens de oprichtingsakte in de Kamer van Koophandel onder meer kunststof luifels produceert³⁶, is één van de bedrijven die een ‘adres’ huurt in Woerden. Het valt nauwelijks op tussen dit ratjetoe aan bedrijven – en dat lijkt precies de bedoeling. Denkraam werd eind jaren negentig opgericht in Flevoland. Hoewel de eerste bestuurder ontraceerbaar is, heeft het er alle schijn van dat deze inwoner van Dronten het bv’tje begin deze eeuw uit handen geeft of doorverkoopt: vanaf 2002 wordt hij opgevolgd door een reeks vreemde partijen.

Zo staat Denkraam enige tijd op naam van Kostas Assimis³⁷, een in de Sovjet-Unie geboren Griekse fotograaf die zich toelegt op het fotograferen van kremlins (citadels) en  Russische kloosters: hij heeft als enige toestemming foto’s te maken van de Russisch-Orthodoxe monniken op het Griekse kloostereiland Athos³⁸. Assimis kent Ruslands orthodoxe elite. Zo is op een video op zijn Youtube-kanaal te zien hoe hij samen met de hoogste leider van de Russisch Orthodoxe Kerk, Patriarch Kirill, één van zijn tentoonstellingen opent³⁹. En volgens Russkiy Mir, een door Poetin opgerichte stichting die de Russische taal en cultuur wereldwijd moet , speelt Assimis’ werk een belangrijke rol in de strijd tegen het westen – dat de Russische orthodoxie zou proberen te vernietigen⁴⁰.

Andere opeenvolgende bestuurders zijn drie verschillende trustkantoren⁴¹, en de man die het Rusland-team opzette bij één van deze kantoren⁴². Maar als de strenge Nederlandse trustwetgeving begin 2019 in werking treedt, verdwijnt ook het laatste trustkantoor, Almares, uit het bestuur: Vanaf dat moment staat Iraya Gilmutdinova als directeur op de papieren. Het adres van Denkraam verhuist mee, van Almares’ kantoor op de Zuidas naar Woerden⁴³.

Investico werkt altijd samen met andere media. Zo versterken we de onderzoeksjournalistiek in Nederland.

Lees meer over ons

Gilmutdinova heeft tenminste dertig bedrijven op haar naam staan – veel daarvan in Oekraïne – en bezit tientallen panden, inventariseerde de financiële krant Delovoy Peterburg in 2017⁴⁴ Ze is de echtgenote van Konstantin Goloshchapov: zo’n beetje Poetins enige vertrouweling die tot nu toe onder de radar van de Europese autoriteiten wist te blijven en zo aan Europese sancties ontkomt. Vermoedelijk, speculeerde oppositiekrant Novaya Gazeta afgelopen november, omdat hij aandacht schuwt en zijn aankopen en bezit zorgvuldig beschermt⁴⁵.

Denkraam produceert geen luifels, blijkt uit haar jaarverslagen, maar investeerde vooral in verschillende Russische, Cypriotische en Nederlandse bedrijven⁴⁶. Denkraam kocht bovendien appartementen aan in een luxeresort aan de Bulgaarse kust, blijkt uit onderzoek van de respectievelijk Russische en Bulgaarse onderzoeksjournalistieke media Important Stories en Bird – waar ook topmannen van wapenfabrikant Rostec, gasbedrijf Gazprom en staatsoliebedrijf Rosneft neerstreken⁴⁷ Dat resort is in handen van een Bulgaars maffiasyndicaat, en de Russen werden hierheen gelokt door een Bulgaarse oud-KGB’er⁴⁸.

‘De aandeelhouder is Financial Resources AG, op de Seychellen, en de uiteindelijke eigenaar is een Russisch individu,’ staat in de oudere jaarverslagen van Denkraam⁴⁹. Via een web aan bedrijfjes leidt Financial Resources A.G. naar Goloshchapov, dat blijkt uit de gelekte dataset in handen van Investico⁵⁰. 

In Rusland is Goloshchapov onder meer bekend onder de titels ‘Poetins masseur’ en ‘Padre. Die eerste bijnaam dankt  hij aan het gerucht dat hij Poetin tijdens hun middelbareschooltijd zou hebben leren kennen op de judomat of, naar wildere verhalen, omdat de fysiotherapeut Goloshchapov Poetins rug onder handen nam in zijn KGB-tijd. ‘Padre’ – omdat Goloshchapov als bijzonder religieus geldt⁵¹. Hij ontwikkelde een tempelcomplex in Sint-Petersburg én is een van de oprichters van de Russische Athos-vereniging: een liefdadigheidsinstelling die orthodoxe waarden promoot en geld inzamelt voor de restauratie van religieuze gebouwen⁵², maar zou vooral een geheim genootschap zijn voor invloedrijke ambtenaren en zakenlieden⁵³. Fotograaf Assimis, ook enige tijd bestuurder van Denkraam, is ook lid⁵⁴.

Hoe dan ook, schrijft Novaya Gazeta, weet een kleine cirkel dat Goloshchapov met één telefoontje kon regelen dat iemand aangesteld werd in een hoge functie, een hoge lening of miljardencontract kon krijgen, of een ‘lintje op het hoogste niveau’ kon krijgen⁵⁵’. Gilmutdinova en Goloshchapov ontvingen er zelf één, de Orde van de Glorie van het ouderschap ⁵⁶– voor het krijgen van een ‘uitzonderlijk groot’ gezin  (zes kinderen).

Goloshchapovs vriendschap met Poetin lijkt intussen voorbij. Terwijl de een na andere vertrouweling van de president het raam uit vliegt naarmate de oorlog in Oekraïne voortduurt, zou de eigenaar van Denkraam Rusland recentelijk ontvlucht hebben⁵⁷. Ook de gelden in Denkraam zijn inmiddels vertrokken, blijkt uit het meest recente jaarverslag: eind 2022 heeft Denkraam plots geen bezit, schulden of vermogen meer: de hele balans staat op nul. Het businesscenter in Woerden, hartje Nederland, biedt Goloshchapov precies wat hij nodig had: anonimiteit om buiten het toezicht van de autoriteiten zijn geld veilig te stellen.

Verplaatsing naar het zwarte circuit

‘Dit is heel problematisch,’ zegt forensisch financieel expert Cees Schaap over bedrijven die voorheen door trustkantoren werden bestuurd en nu vanuit coworking spaces opereren. ‘Dit is de keerzijde van strengere regelgeving. Je ziet altijd een verplaatsingseffect. Je drijft een deel van de bedrijven, die voorheen makkelijk te ontdekken waren, het zwarte circuit in. Dat zie je ook bij witwassen: toen de regelgeving strenger werd, ging een gedeelte de onderwereld in⁵⁸’.

Sommige coworking spaces schurken akelig dicht tegen trustdienstverlening aan. Zij beantwoorden de telefoon, scannen post en sturen dit door. Volgens Schaap, die als forensisch-financieel onderzoeker zelf onderzoek gedaan heeft naar illegale trustdienstverlening, is er ‘ontzettend veel onwetendheid’ over welke diensten officieel tellen als trustdienst en dus vergunningplichtig zijn. ‘Het ontvangen van post is iets passiefs – 1-op-1 verbonden aan het adres. Maar het openen en doosturen daarvan, is een secretariële dienst. Dan wordt het, samen met het aanbieden van een adres, vergunningsplichtig.’

‘Gelet op de Russische aanvalsoorlog in Oekraïne heeft het kabinet ervoor gekozen om trustdienstverlening aan (wit-)Russische cliënten te verbieden,’ laat het Ministerie van Financiën weten in een reactie. Dat sommige cliënten hun dienstverlening verplaatsen of anders organiseren is volgens het ministerie daarvan ‘een logisch gevolg’. Of een coworking space wel of geen trustdiensten levert is volgens het ministerie ‘afhankelijk van de precieze werkzaamheden die worden verricht. Dit moet de praktijk uitwijzen en is aan DNB⁵⁹’.

De Nederlandsche Bank, dat toezicht houdt op de trustdienstsector, ging niet in op een interviewverzoek omdat ze geen toezicht houdt op ‘ondergrondse dienstverlening’. In een latere reactie per mail laat DNB later wel weten een ‘actief handhavingsbeleid’ tegen illegale aanbieders van trustkantoren te hanteren, maar ook voor haar zijn de grenzen vaag. Voor het verrichten van receptiewerkzaamheden, naast het bieden van een adres, is dan weer géén vergunning nodig. Maar het begrip receptiewerkzaamheden is niet nader gedefinieerd in de wet, en het ‘enkel doorsturen’ van post kan er ook onder vallen. ‘Dat is moeilijk verder te specificeren of beoordelen zonder de casus te kennen,’ stelt een woordvoerder.

Coworking spaces moeten, voordat ze een contract afsluiten met een nieuwe klant, een cliëntenonderzoek doen. Daarbij worden zij doorgaans onder andere gecheckt op sancties, politically exposed persons, en negatieve media. Het Romi Business Center/VirtualOffice24, dat onderdak biedt aan Denkraam, geeft aan dat bij de eigenaar van Denkraam ‘geen resultaat’ werd gevonden. Karin Poel, sales director bij IWG (eigenaar van onder andere Regus, Spaces, en The Office Operators), zegt dat IWG een ‘strenge screening’ doet op nieuwe inschrijvingen. Bram van Eggelen, junior leasing manager bij ‘serviced offices’ Newday Offices, spreekt over een ‘grondige screening’. Een medewerker van Frame Offices, dat locaties heeft in elf plaatsen, stelt telefonisch: ‘Gisteren wilde een Iraans bedrijf zich hier vestigen, dat kwam niet door de check heen’. HNK (Het Nieuwe Kantoor), dat zelfs een bibliotheek en podcast studio biedt⁶⁰, zegt: ‘Het komt wel voor dat een partij een ruimte wil huren puur en alleen voor een postbus. Wij werken daar niet aan mee⁶¹.’

Totaal verbod?

Nederlandse trustkantoren speelden afgelopen jaren vaak een grote rol in het ontwijken van belasting door multinationals, het witwassen van geld door criminelen, en ze waren betrokken bij grote corruptiezaken⁶². Voormalig minister van financiën Wopke Hoekstra⁶³ liet onderzoeksbureau SEO daarom onderzoeken of de sector niet beter helemaal verboden kon worden. SEO concludeerde in juli 2022 echter dat een verbod tot een ‘paradoxaal effect’ zou leiden: witwasrisico’s nemen alleen maar verder toe als de dienstverlening in de lommerte gaat zitten⁶⁴.

Die boodschap lijkt nu eindelijk ook bij de autoriteiten terecht te komen: Huidig financiën-minister Sigrid Kaag nam SEO’s conclusie, dat een volledig verbod op de trustsector ‘niet doelmatig’ en ‘niet doeltreffend’ zou zijn, afgelopen najaar over. Om illegale trustdienstverlening tegen te gaan, stelt Kaag zich nu bovendien ‘in EU-verband’ sterk te maken voor een wettelijke registratieplicht voor adresverleners. Tot die tijd blijven de zzp-plekken in flexkantoren bezet door buitenlandse bedrijven⁶⁵. Dat blijkt ook uit dit onderzoek: bedrijven die vorig jaar na Kaags spoedwet niet meer bij een trustkantoor terecht konden, verplaatsen naar een coworking-space – vanwaaruit zij weer goeddeels ongezien kunnen opereren. Zo blijft Nederland facilitator voor schimmige bedrijven en ondergedoken Russen.

Fotograaf Assimis en echtpaar Gilmutdinova-Goloshchapov (Denkraam) gingen niet in op vragen van Investico. Ook van genoemde bedrijven Vitalis, Pactum, OYAK, ADV Group en Zarubezhneft en coworkingspaces/verzamelkantoren ADD, Element Offices, Offices for You, The Social Hub en Tribes ontving Investico geen (inhoudelijke) reactie.