De belastingdienst heeft afgelopen 14 mei de ANBI-status ingetrokken van Stichting Israel Heartland. Een ANBI-status betekent dat een organisatie zich inzet voor het algemeen belang, en maakt giften aan de organisatie fiscaal aftrekbaar. Eerder dit jaar bleek uit onderzoek van Investico, BOOS en het Nederlands Dagblad mede voor de Groene Amsterdammer dat de Nederlandse stichting aanbood om met donorgeld wapens te subsidiëren voor kolonisten in illegale nederzettingen op de Westelijke Jordaanoever.
De website van Stichting Israel Heartland is ook uit de lucht, de bankrekening waarop de stichting donaties ontving is niet meer in gebruik. Bunq laat in een reactie weten niet in te kunnen gaan op individuele casussen. Bestuurder Arjen Domburg is niet bereikbaar voor commentaar.
De in Reeuwijk gevestigde stichting die tot vorige week een ANBI-status had, is opgericht door de Israëlische advocaat Nati Rom, die wereldwijd geld inzamelt voor de Israelische kolonisten op de Westelijke Jordaanoever. Daarmee financiert hij onder andere de bouw van huizen, advocatenkosten, en financiële bijstand voor extremistische kolonisten. Meerdere van hen zijn gesanctioneerd door de EU vanwege extreem geweld - in sommige gevallen dodelijk - tegen Palestijnse burgers.
Rom zei tegen journalisten in een undercovergesprek dat hij donaties ook kan gebruiken om kolonisten te helpen bij de aankoop van wapens. ‘Een van de dingen die we kunnen doen is het subsidiëren van pistolen’, zegt Rom in het gesprek waar opnames van zijn. ‘Je hoeft niet alles te subsidiëren, maar de helft, of driekwart, van het aankoopbedrag.’ Met die constructie vermijdt de stichting zelf direct wapenaankopen te doen.
De Nederlandse stichting Israel Heartland maakte Europese donaties over naar een Israelische stichting die Rom beheert. Voor overboekingen naar de bankrekening van de stichting in Nederland adviseert de Nederlandse bestuursvoorzitter Arjen Domburg een zo neutraal mogelijke omschrijving, om geen argwaan te wekken bij de bank van de stichting, Bunq.
De Belastingdienst kan omwille van geheimhoudingsplicht niet specifiek ingaan op de redenen om de ANBI-status van Stichting Israel Heartland en bijbehorende belastingvoordelen in te trekken. Wel verwijst een woordvoerder van de Belastingdienst naar een recente Kamerbrief, waarin staat dat er sprake moet zijn van een misdrijf of ‘gerede twijfel’ over de integriteit van de instelling of bestuurder om een ANBI-status in te trekken.
Investico is radicaal transparant. In verantwoordingsdocumenten maken wij onze onderzoeksmethodes en resultaten openbaar zodat publiek en andere onderzoekers ons werk kunnen controleren en erop kunnen voortbouwen. In de longread van het onderzoek hieronder verwijzen noten naar het bronmateriaal. Wilt u meer weten over onze missie en methode? Lees meer
Romy van der Burgh is stafredacteur bij Investico en doet onderzoek naar georganiseerde misdaad, financiële criminaliteit, corruptie, politiek en justitie.
Marieke Rotman schrijft voor Investico onder meer over georganiseerde criminaliteit en de invloed van conservatief christelijk rechts in Nederland.
Allart van der Woude is freelance onderzoeksjournalist bij Investico en schrijft onder andere over de rol van Nederland en Nederlanders in het Israël-Palestina conflict, en de invloed van conservatief-christelijke lobbynetwerken op thema’s als abortus en euthanasie in Nederland en Europa.
U las de longread van dit onderzoek. Heeft u naar aanleiding hiervan een tip? Neem contact met ons op
Verdedig de rechtsstaat. Steun onafhankelijke onderzoeksjournalistiek in Nederland.