Covid-19

Bezoek aan de woonlocatie van arbeidsmigranten op donderdag 11 februari 2021

↩︎

Zie hier

↩︎

Blijkt uit de database die we opstelde van vertrek-, aankomst- en verhuislijsten van arbeidsmigranten werkzaam bij uitzendbureau Otto Workforce.

↩︎

Uit de database blijkt dat 220 arbeidsmigranten op dit park langer dan vier maanden in Nederland waren en een rondvraag op het park liet zien dat, met uitzondering van een, alle arbeidsmigranten die wij spraken minimaal een jaar in Nederland waren

↩︎

Blijkt uit de database en een rondvraag op het park onder arbeidsmigranten op 11 februari 2021

↩︎

Blijkt uit een navraag bij de gemeente Ommen

↩︎

Gesprek met Poolse tolk op het park 11 februari 2021

↩︎

Bevestigen ook andere bewoners van het park die wij interviewen

↩︎

Het is hier te vinden

↩︎

Blijkt uit interviews met tientallen arbeidsmigranten, vakbondsmedewerkers en werknemers op huisvestingslocaties

↩︎

In een recente schatting kwam het Landelijk Operationeel Team Corona tot 436.000 arbeidsmigranten, die zij definieerden als in Nederland werkende personen met een niet-Nederlandse EU-nationaliteit. Afhankelijk hoe de nationaliteit en registratiestatus wordt meegenomen verschillen schattingen tussen de 300 duizend en 600 duizend mensen. In dit rapport van de Inspectie Sociale Zaken worden ook verschillende groepen becijferd.

Dit gaat om de mensen die wit werken, de groep zwartwerkende en vaak ongedocumenteerde arbeiders is nog moeilijker te bereiken en becijferen en blijft in dit artikel buiten beschouwing.

↩︎

24.619 om precies te zijn

↩︎

De berekening staat in een lagere noot uitgelegd

↩︎

70 procent van 436 duizend is meer dan 250 duizend, maar we weten niet zeker welk percentage zich niet inschrijft. Uit een vergelijking tussen de administratie van de Registratie Niet-Ingezetenen (RNI) en die van het UWV, bleek dat ongeveer 80 procent van de werknemers in de RNI langer dan 4 maanden in Nederland werkte. Die vergelijking staat verderop in dit verhaal ook beschreven. Er staan ongeveer 290 duizend werknemers in de RNI geregistreerd, 80 procent daarvan is 232 duizend mensen.

↩︎

Lees hier het nieuws daarover

↩︎

Blijkt uit de gelekte data van uitzendbureau Otto Workforce en gesprekken met opzichters van huisvestinglocaties

↩︎

We kregen per week verschillende aankomst-, verhuis- en vertreklijsten in handen, tussen de derde week van mei 2019 en de laatste week van 2020. De werknemers worden door Otto gekenmerkt met een ID-nummer, wat we hebben gebruikt om te zien wie op welke lijsten voorkomt. We hebben al deze lijsten automatisch ingelezen, en hebben daarbij vanaf het begin hun namen en andere identificerende persoonsgegevens niet meegenomen.

↩︎

Hij kwam 3 november aan in MHP Venray, bij Moduslink als werkgever. Op 10 november verhuiste hij naar Oss, zelfde werkgever. Op 8 maart 2020 verhuisde hij van Oss naar Zeewolde - EE Accomodations, waar hij ging werken voor Vetipak External BV. Op 23 maart 2020 vertrok hij uit Zeewolde. 7 juni kwam hij weer aan in Venray. Op 11 juli verhuisde hij van Venray naar Best, op 25 juli van Best naar Maasbree en op 24 november van Maasbree naar Venlo.

↩︎

We hebben niet van iedereen de sekse, maar de database bevat 14296 mannen en 6384 vrouwen. Dat komt komt neer op 69,1 procent mannen.

↩︎

Van veel migranten hebben we geen nationaliteit, maar van 9051 wel. Daarvan was 77 procent Pools, 7001 mensen. Er is geen reden om te geloven dat de verdeling anders is bij de rest.

↩︎

Bij de 18 distributiecentra van Jumbo in de database gingen in totaal 3772 mensen aan de slag, bij de 17 van Albert Heijn in totaal 3884.

↩︎

Er komen in totaal 344 bedrijven als inlener voor.

↩︎

Van de zomer- naar de wintermaanden van 2019 valt op dat het aantal arbeidsmigranten wat in deze hotels aankomt toeneemt, van ongeveer 30 per maand, naar ruim 100 per maand.

↩︎

252 om precies te zijn.

↩︎

Bezoek aan het park op 11 februari 2021

↩︎

Er zijn 19 gemeenten met een RNI-loket. Ze zijn hier te vinden.

↩︎

Technisch gezien kan iemand ook loon ontvangen zonder een BSN te hebben, maar dan betaalt de werkgever het zogenaamde ‘anoniementarief’ aan belasting: 52 procent. Dat is zeer ongunstig, dus het komt nauwelijks voor.

↩︎

Het doet er zelfs niet toe bij welk RNI-loket iemand zich registreert, omdat het niet te controleren is waar diegene vervolgens gaat wonen. Er is geen verplichting om je in bepaalde regio’s bij bepaalde RNI-loketten in te schrijven.

↩︎

Technisch gezien is iemand die verwacht om tweederde van het komende halfjaar in Nederland te verblijven verplicht om zich in te schrijven. Als diegene aanvankelijk al verwacht om langer dan die vier maanden te blijven, moet hij of zij meteen in de BRP worden ingeschreven. Maar in de praktijk gebeurt dat weinig, zoals ook verderop in het artikel wordt besproken, en moeten arbeidsmigranten na 4 maanden terugkomen om zich in te schrijven.

↩︎

Er zijn minimaal 14686 mensen in de database langer dan 4 maanden in Nederland. Van deze mensen weten we namelijk zeker dat ze langer dan 4 maanden bij Otto in dienst waren. Dit is een onderschatting van het aantal mensen dat in Nederland blijft, omdat mensen die hun werk bij Otto beëindigen ook weer bij een andere werkgever aan de slag kan.

Van de 24619 arbeidsmigranten die in totaal in de database voorkomen, komen er 3721 niet in aanmerking voor de berekening van dit percentage, omdat zij korter dan 4 maanden voor de eerste datum in de database vertrokken, of korter dan 4 maanden voor de laatste datum in de database aankwamen. Zij kunnen per definitie niet langer dan 4 maanden in Nederland verblijven. Dat laat 20898 mensen over, 14868 van hen is 70,3%.

↩︎

De gemeente Horst aan de Maas, waar Sevenum deel van uitmaakt, laat dit weten.

↩︎

Volgens de gemeente Waalwijk staan er momenteel 103 mensen ingeschreven op deze locatie, terwijl er volgens de database 701 langer verbleven tussen half 2019 en eind 2020. De gemeente Alphen aan den Rijn, waar Boskoop onder valt, laat weten dat er momenteel 137 mensen op de betreffende locatie zijn ingeschreven, terwijl er 437 mensen langer dan 4 maanden verbleven tussen half 2019 en eind 2020.

↩︎

De woordvoerder van de gemeente kan alleen laten weten hoeveel bedden de locaties hebben. Op de locatie in Blitterswijck verbleven 578 mensen langer dan 4 maanden, op de locatie in Venray waren dat er 437.

↩︎

Ondanks herhaaldelijk aandringen mailde de betreffende medewerker niet meer terug. Op het vakantiepark Ewijk Groene Heuvels verbleven 549 arbeidsmigranten. Het park is momenteel overigens gesloten.

↩︎

Reactie Frank van Gool, directeur Otto Workforce, 27 april 2021.

↩︎

Telefonisch interview Rienk Hoff, 15 april 2021.

↩︎

De cijfers worden genoemd in een brief aan het ministerie van BZK die hier te vinden is.

↩︎

Telefonisch interview op 13, 14 en 15 april

↩︎

Haar volledige naam is bekend bij de redactie

↩︎

Interview Joep Thönissen. 15 april 2021

↩︎

Interview Ronald Zijlstra. 13 april 2021

↩︎

Interview Paul Minderhoud, 20 april 2021

↩︎

Technisch gezien zouden ontslagen arbeidsmigranten aanspraak kunnen maken op bijstand, die is namelijk niet gekoppeld aan de BRP-inschrijving, maar aan of iemand feitelijk in Nederland woont (wat wel veel makkelijker aan te tonen is met een inschrijving). Maar de verblijfsvergunning van EU-burgers wordt ingetrokken als iemand niet in zijn eigen bestaan kan voorzien. Als de gemeente dus een bijstandsaanvraag krijgt voor een ontslagen arbeidsmigrant, moeten ze tegelijkertijd de Immigratie- en Naturalisatiedienst op de hoogte brengen, en zal diegene worden uitgezet. Volgens Minderhoud worden in de praktijk de aanvragen gewoon afgewezen.

↩︎

Een kenteken moet op een adres worden geregistreerd.

↩︎

Woningcorporaties eisen vrijwel altijd een uittreksel van de BRP

↩︎

Mailcontact woordvoerder PO-raad Harm van Gerven maandag 26 april 2021

↩︎

Telefonisch en mailcontact woordvoerder Landelijke Huisartsenvereniging

↩︎

Lees hier het nieuws dat we daarover brachten in Trouw op 3 mei 2021

↩︎

Mailcontact woordvoerder Inspectie SZW op donderdag 22 april 2021

↩︎

Interview via facetime op vrijdag 23 april 2021

↩︎

Achternaam van Adrian is bekend bij de redactie

↩︎

Lees het hier

↩︎

Blijkt uit het vonnis

↩︎

Lees het hier

↩︎

Lees het hier

↩︎

Vertelt de gemeente tijdens een telefonisch interview

↩︎

Lees het hier. De politie bevestigde het nieuws ook telefonisch

↩︎

Blijkt uit een overzicht dat de politie met ons deelt

↩︎

Laat de politie tijdens een telefonisch interview weten

↩︎

Interview Marta Ochmanska op dinsdag 20 april 2021

↩︎

Blijkt uit gesprekken met ten minste vier andere bronnen die werkzaam zijn/waren in de uitzend- en/of huisvestingswereld

↩︎

Bezoek aan gemeentehuis Waalwijk, 21 april 2021. Ook de gesprekken met de wethouder en uitzendbaas Rob Kriek vonden op die dag plaats.

↩︎

Iedereen die bij de gemeente is ingeschreven mag stemmen voor de gemeenteraadsverkiezingen, ongeacht diens nationaliteit.

↩︎

Interview Albert Abee, 23 april 2021.

↩︎

Interview met Imke van Gardingen op woensdag 31 maart

↩︎

Interview met Emile Roemer op vrijdag 30 april

↩︎

Bezoek gemeentehuis Waalwijk, 21 april 2021.

↩︎

Interview Hans Buijing, 24 november 2020. We spraken Buijing eerder telefonisch op 22 oktober en 18 november. De citaten komen uit die verschillende interviews.

↩︎

Bij een epidemie van een A-ziekte als corona, ligt de eindverantwoordelijkheid voor de bestrijding bij de minister van Volksgezondheid.

↩︎

De Directeur-Generaal Volksgezondheid Angelique Berg vertrok om per 1 september de directeur-generaal bij het CBS te worden. Directeur-Generaal curatieve zorg Bas van den Dungen kondigde al in 2019 aan secretaris-generaal bij het ministerie van Financiën te worden, maar vertrok per 1 maart 2020.

↩︎

Inge Vossenaar werd op 17 maart aangesteld als extra directeur-generaal Volksgezondheid, maar vertrok per 1 oktober 2020 naar het ministerie van OCW.

↩︎

De vereniging voor internisten luidde hier eind november de noodklok over

↩︎

Dit zei minister De Jonge op de persconferentie van 3 november 2020.

↩︎

Zie dit bericht van het CBS

↩︎

Dat zegt de NZa hier

↩︎

De betreffende brief is hier te vinden. Alle citaten in deze en de volgende alinea komen uit deze brief.

↩︎

Telefonisch interview 19 november 2020.

↩︎

Het position paper van Hofstra voor die sessie is op deze website te vinden

↩︎

In oktober berichtten media over een week wachttijd, zoals het AD hier

↩︎

Op 11 september zei minister De Jonge dat de laboratoriumcapaciteit onvoldoende was, op 7 oktober bleek dat de GGD’s niet genoeg personeel hadden toen die capaciteit weer op orde was.

↩︎

Nieuwsuur berichtte dat verpleeghuizen KLM- en legerpersoneel inzetten. Trouw schreef dat het Rode Kruis en gepensioneerde zorgmedewerkers bijsprongen.

↩︎

Dit blijkt uit de notulen van een overleg tussen zorgorganisaties en het ministerie van VWS die Investico bezit.

↩︎

Dit schreef het OMT in het 76e advies.

↩︎

Ook dit blijkt uit de eerder genoemde notulen.

↩︎

Zie dit bericht bij de NOS

↩︎

Zie hier

↩︎

Verschillende media gebruikten op die dag de formulering dat het kabinet af zou willen van het crisissfeertje. Bijvoorbeeld het Parool en het AD.

↩︎

De regels per 1 juli zijn hier te vinden.

↩︎

Telefonisch interview. Alle citaten komen uit dit gesprek.

↩︎

Telefonisch interview 30 oktober 2020. Alle citaten komen uit dit gesprek.

↩︎

Kijk hier de Nieuwsuur-uitzending terug

↩︎

Inspectie voor Gezondheidszorg en Jeugd, september 2020. COVID-19 diagnostiek en testbeleid. Zorgen over beschikbaarheid, aandacht voor kwaliteit.

↩︎

GGD GHOR Nederland, brief aan minister Hugo de Jonge, verzoek om afstemmingsoverleg, 16 september 2020.

↩︎

VNO-NCW, Ingrid Thijssen: Testsamenleving biedt Nederland uitweg uit coronacrisis, 7 november 2020.

↩︎

Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, Kamerbrief stand van zaken COVID-19, 27 oktober 2020.

↩︎

Notulen in handen van Investico

↩︎

Reactie ministerie van VWS op schriftelijke vragen van Investico, 10 december 2020.

↩︎

Interview met Gert-Jan Beens, voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Arbeids- en Bedrijfsgeneeskunde.

↩︎

Nederlandse Zorgautoriteit, NZa pakt coördinatie op van reguliere urgente zorg voor mensen zonder corona, 3 april 2020.

↩︎

Reactie Inspectie voor de Gezondheidszorg en Jeugd op schriftelijke vragen van Investico, 30 november 2020.

↩︎

Reactie ministerie van VWS op schriftelijke vragen van Investico, 10 december 2020.

↩︎

Interview met Karina Raaijmakers, directeur Toezicht en Handhaving Nza.

↩︎

Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, tijdelijk beleidskader voor het waarborgen van de acute zorg in de COVID-19 pandemie, 23 oktober 2020.

↩︎

Nederlandse Zorgautoriteit, Belang regionale samenwerking blijft groot vanwege druk op reguliere zorg, 10 december 2020.

↩︎

Haagse Beek, Erik Gerritsen over dilemma’s in leiderschap, 8 juni 2020.

↩︎

NRC Handelsblad, We hebben de hele crisis moeten improviseren, 27 november 2020.

↩︎

De Groene Amsterdammer & Investico, De ja-knikkers van Hugo, 10 juni 2020.

↩︎