Wat betekent de Brexit voor deze voorstellen?
Wanneer de Britten uit de EU stappen, hoeven ze zich niet meer te houden aan Europese belastingafspraken. Verwacht wordt dat de Britten een concurrentiestrijd met het Europese vasteland zullen aangaan om bedrijven naar zich toe te trekken. Engeland heeft al aangekondigd dat het belastingtarieven wil verlagen.
Ook België kondigde onlangs aan de winstbelasting te zullen verlagen. Staatssecretaris Wiebes zinspeelde op een verlaging van de winstbelasting, maar komt op Prinsjesdag met officiële belastingplannen.
Het gevaar is dus dat Europese lidstaten vanwege de Brexit opnieuw met elkaar gaan concurreren voor het laagste tarief. Met het voorstel voor ondergrenzen kan dit deels worden voorkomen. Als lidstaten het eens worden over een minimumtarief voor rente en royalty’s zullen ze deze tarieven niet verder kunnen verlagen dan de afgesproken ondergrens. Zo kan Brussel gedeeltelijk een halt toeroepen aan de belastingconcurrentie die als gevolg van de Brexit ontstaat.
Is Nederland veranderd van dwarsligger in koploper?
Nederland heeft het afgelopen jaar als EU-voorzitter de kar getrokken voor Europese bindende afspraken over ondergrenzen voor belasting. Nederland heeft het dossier daadwerkelijk vooruit gebracht. Tegelijkertijd doen de ambtenaren nog steeds moeite om een van de Nederlandse belastingparels, de Innovatiebox, te redden. Op 11 oktober, wanneer de Europese ministers van Financiën praten over het voorstel, zal duidelijker worden wat de inzet van Nederland is.
Is het nu afgelopen met constructies zoals die van Starbucks?
Nee. Starbucks verlaagde het bedrag waarover belasting wordt geheven; de belastinggrondslag. De Nederlandse Starbucks-BV betaalde royalty’s aan bedrijven in Zwitserland en het Verenigd Koninkrijk. Volgens de Europese Commissie waren deze betalingen kunstmatig hoog. Hierdoor werd de belastinggrondslag in Nederland uitgehold.
De Commissie bestempelde dit als staatssteun, omdat Nederland ten onrechte had ingestemd met deze kunstmatige constructie en Starbucks daardoor te weinig belasting betaalde. Het voorstel voor ondergrenzen voor rente en royalty’s doet niets aan de uitholling van de belastinggrondslag. Het gaat enkel over een gecoördineerd belastingtarief. Bovendien betreft het alleen transacties binnen de EU. Betalingen aan Zwitserland, zoals in het geval van Starbucks, zullen met dit voorstel niet veranderen.