Niemand weet wie de twee noodhospitalen gaat betalen die eind maart in alle haast werden opgebouwd in het Rotterdamse Ahoy en Maastrichtse MECC. De bouw van de noodziekenhuizen werd niet goedgekeurd door de andere zorginstellingen in de regio’s en daarom zeggen de zorgverzekeraars dat zij er niet voor gaan betalen. In beide noodziekenhuizen heeft uiteindelijk geen patiënt gelegen. De kosten worden geschat op 14 miljoen euro.
Dat blijkt uit onderzoek van Platform voor onderzoeksjournalistiek Investico voor Trouw, De Limburger en Vers Beton. De twee noodziekenhuizen, bedoeld voor patiënten die te ziek zijn om thuis te blijven maar niet op de Intensive Care opgenomen hoeven te worden, zijn alweer afgebroken. Nieuwe noodhospitalen, voor een eventuele tweede golf van coronapatiënten, worden niet meer overwogen.
Besluit noodziekenhuizen overhaast genomen
Voor het vergoeden van onvoorziene coronazorg stelden de zorgverzekeraars op 17 maart één voorwaarde: goedkeuring door het Regionaal Overleg Acute Zorgketen (ROAZ). In dit overleg zitten verschillende zorginstellingen in de regio, zoals ziekenhuizen, huisartsenposten en verpleeghuizen. Zij kunnen een inschatting maken van de noodzaak van extra voorzieningen. In zowel Rotterdam als Maastricht werden de noodhospitalen gebouwd zonder steun van het overlegorgaan. Het lijkt erop dat het besluit overhaast is genomen.
In Maastricht kwam de beslissing van het ziekenhuis Maastricht UMC om evenementenhal MECC om te bouwen, namelijk als een verrassing, zegt Jack Jansen, lid van het ROAZ Zuid-Limburg en verantwoordelijk voor een ander coronacentrum in een Van der Valk-hotel in Urmond. “We zouden met elkaar de capaciteit afspreken. Ik vind dat ik het zou moeten hebben geweten.” In Rotterdam werd het plan wel besproken in het regionale zorgoverleg, maar nooit goedgekeurd. Het ROAZ weigert toelichting te geven over dat proces en beantwoordt geen vragen over inhoudelijke twijfels.
Bij de keuze om Ahoy om te bouwen tot noodhospitaal, speelde mee dat de gemeente de huur toch al had betaald voor het afgelaste Eurovisie songfestival. Deze week liep die huur af; toevallig ook op het moment dat de noodvoorziening was afgebroken. Ook de ‘beelden van overvolle ziekenhuizen in Italië stonden duidelijk op het netvlies’, schrijft Rotterdam achteraf in een rapport. Daarom besloot burgemeester Aboutaleb de bouw toch door te zetten.
Veiligheidsregio schoot miljoenen voor
De zorgverzekeraars zijn kritisch op de keuze voor Ahoy en MECC. Zilveren Kruis, de grootste verzekeraar in de regio Rotterdam, ziet liever dat er bij bestaande zorgaanbieders extra ruimte wordt gemaakt: ‘Wij verwachten dat dat doelmatiger is dan een hele nieuwe locatie.’ Ook zorgverzekeraar CZ, de grootste in Zuid-Limburg, zegt niet bij te gaan dragen aan de financiering van het MECC omdat er geen afspraken zijn gemaakt in het ROAZ.
In Rotterdam heeft de Veiligheidsregio het bedrag van ruim 9 miljoen euro voorgeschoten omdat er volgens hen ‘door de crisissituatie geen tijd was om de financiering van het noodziekenhuis vooraf te regelen’, laat een woordvoerder weten. De veiligheidsregio hoopt de kosten terug te krijgen van bijvoorbeeld het Rijk en de zorgverzekeraars, terwijl die juist hebben aangegeven niet te zullen betalen.
In Noord-Brabant, waar de uitbraak het hevigst was, is niet besloten tot de bouw van een noodhospitaal voor patiënten die geen IC-zorg nodig hadden. ‘In onze regio was er in de reguliere verzorgings- en verpleeghuizen voldoende capaciteit’, zeggen de Brabantse veiligheidsregio’s. ‘Deze capaciteit is overigens nooit volledig bezet geweest.’
Lees meer over dit onderzoek in Trouw en in De Limburger.
