Actiegroep Urgenda, bekend van de Klimaatrechtszaak tegen de Staat, blijkt de initiatiefnemer van de publiciteitsactie rond dertien Nederlandse captains of industry die zichzelf op de borst kloppen over de duurzame prestatie van hun bedrijven. Posters van de actie ‘Ik kies voor klimaat’ hangen sinds vorige week onder meer in bushokjes en op stations. Topmannen van bijvoorbeeld Unilever, Philips en Rabobank leggen er op uit dat zij voorlopers zijn in de strijd tegen klimaatverandering.
Op website kiesvoorklimaat.nu is niets te vinden over de initiatiefnemer, net zo min als op de website van duurzaamheidsclub Urgenda. Die is niettemin sponsor en bedenker van de actie. Hoeveel de campagne kost, wil directeur Marjan Minnesma van Urgenda niet zeggen. ‘Dat vind ik nogal een onbeleefde vraag, zelfs.’
‘Ik wil geen gesmolten ijs’, zegt Unilevertopman Paul Polman, eigenaar van Magnum en Ben & Jerry’s, op de posters. Van NS-baas Roger van Boxtel is het motto: ‘Ik wil op tijd zijn’ en van Rabobankvoorzitter Wiebe Draijer ‘Ik ben spaarzaam’. De kwinkslagen verwijzen naar de doelstellingen van de bedrijven om hun milieu-impact te verkleinen.
Urgenda wil hierbij op de achtergrond blijven ‘omdat anders iedereen denkt dat het een links initiatief is, terwijl het klimaat geen links of rechts thema is maar van ons allemaal’, zegt Minnesma. Alle benaderde bedrijven zijn volgens haar koplopers in hun sector en de posters zijn ook een signaal naar de politiek: ‘Politici denken dat het klimaat voor burgers geen prioriteit heeft. Maar het leeft veel meer dan ze denken, ook bij dit soort grote bedrijven.’
‘Maar het is gewoon hele slimme pr voor die bedrijven’, vindt Peer de Rijk van actieclub WISE. Hij vindt de posteractie een vorm van greenwashing: ‘Het zijn een paar obligate doelstellingen, terwijl de bedrijven juist forse keuzes moeten maken die pijn zullen doen. Unilever wil uiteindelijk gewoon zo veel mogelijk producten verkopen. Ze zullen daar nu vast blij zijn dat Urgenda ze daarbij helpt, terwijl hun CO2-uitstoot niet daalt.’
Maar Urgenda is nu eenmaal anders dan WISE, zegt Marjan Minnesma. ‘De klassieke milieubeweging wijst altijd zo snel met hun vingertje: bedrijven zijn dan altijd fout en ngo’s altijd goed.’ Urgenda ziet het juist als haar rol om samen te werken met bedrijven die de goede kant op willen. En ze werken heus niet met iedereen samen: ‘Shell verkoopt mooie praatjes, maar doet niets. Die staan dus ook niet op de poster.’
