Nederland is voor multinationals vooral aantrekkelijk als doorvoerland van geld. Veel grote multinationals hebben een BV opgericht in Nederland, die als schakel fungeert tussen het hoofdkantoor en de rest van de wereld. Dat komt door de Nederlandse deelnemingsvrijstelling. Die houdt in dat bedrijven geen belasting hoeven te betalen over winst die vanuit het buitenland naar Nederland wordt gestuurd.
Nederland controleert nauwelijks of die winst in het buitenland wel is belast. Het biedt daarmee volop ruimte aan multinationals om belasting volledig te ontwijken. Dat komt Nederland in Europa op veel kritiek te staan, zo blijkt uit de interne stukken van de Gedragscodegroep. Nederland doet veel te weinig om misbruik van de regeling tegen te gaan. Overigens is Nederland niet van plan de deelnemingsvrijstelling aan te passen: staatssecretaris Wiebes van financiën bestempelde de regeling eerder tot één van de ‘fiscale kroonjuwelen’.
Belastingparadijs
Nederland is dus een land waar geld makkelijk – belastingvrij – binnenkomt, maar er zijn ook een paar goede manieren om geld weer het land uit te krijgen. Zo heft Nederland geen belasting op uitgaande rente- en royaltybetalingen.
Doordat Nederland nauwelijks of geen belasting heft op inkomende en uitgaande geldstromen – of het nu gaat om landen binnen of buiten de EU – weten talloze multinationals ons land te vinden. Zo stroomt er jaarlijks zo’n 4.000 miljard euro (4 biljoen euro) door Nederlandse vennootschappen. Nederland is daarmee op papier de grootste investeerder wereldwijd, terwijl naar schatting zo’n 80 procent geen daadwerkelijk Nederlandse investeringen betreft. Nederland is daarmee een draaischijf geworden voor winsten van multinationals.
Debat wordt stevig
Dat alles is ook de andere lidstaten van de Europese Unie niet ontgaan. Het debat over hoe om te gaan met inkomende (van buiten de EU) en uitgaande geldstromen (vanuit de EU naar derde landen), wordt steeds steviger gevoerd.
Het huidige voorstel om ondergrenzen te stellen aan de belastingheffing op rente en royalty’s binnen de Europese Unie wordt door veel lidstaten gezien als een eerste stap. Wat hen betreft kan hetzelfde principe ook gaan gelden voor geldstromen die de EU binnenkomen of weer uitgaan. Daar heeft Nederland gezien zijn huidige positie veel bij te verliezen.
