ING Bank bleef via haar filiaal in Moskou jarenlang werken voor een bedrijf waarvan de bank al in 2009 vermoedde dat het betrokken was bij witwassen. In dat jaar meldde ING België bij de anti-witwasautoriteit dat het verdachte betalingen ontving van bedrijven die bankierden bij de Litouwse Ukio bank; een van de twee Litouwse banken die fungeerden als witwaskanaal voor Russisch kapitaal, zoals deze week bleek uit onthullingen van journalistencollectief OCCRP.
ING besloot daarop de banden met Ukio te verbreken, maar bankierde via haar filiaal in Moskou tot 2013 voor een van de bedrijven die vanuit Litouwen verdacht geld naar België stuurde, Popat Holdings. Dit blijkt uit interne documenten van Ukio bank die zijn gedeeld met Investico, Trouw en De Groene Amsterdammer.
Honderden miljoenen
Het Cypriotische Popat Holdings had van 2006 tot zeker 2013 een bankrekening bij ING Bank in Moskou. Het bedrijf werd beheerd en aangestuurd door de Russische Troika bank, en had eveneens een bankrekening bij het Litouwse Ukio. Vanuit Popat schoten honderden miljoenen heen en weer naar andere bedrijven uit de witwasmachine.
Op de ING-rekening van Popat in Moskou kwam bijna 350 miljoen euro binnen van bedrijven uit de Troika-wasmachine, waarvan ruim 250 miljoen van de bankrekening van Popat in Litouwen. Uit de gelekte documenten blijkt dat Popat op die Litouwse bankrekening tientallen miljoenen ontving van een Panamees bedrijf en dat geld dezelfde dag doorsluisde naar ING in Moskou. Wat er daarna met het geld gebeurde, is onbekend.
ING gaat niet in op vragen, omdat het ‘nooit informatie geeft over individuele klantrelaties’, zegt de woordvoerder
ING had vermoedens
Popat is niet het enige bedrijf uit de witwasmachine dat bij ING in Moskou bankiert. Ook Digimarket Holdings had tot zeker 2013 een bankrekening bij ING, en ontving ruim acht miljoen euro van een bankrekening van hetzelfde bedrijf in Litouwen.
ING België had al in 2009 al in de gaten dat het verdachte betalingen ontving van Ukio in Litouwen. Op twee zogenaamde correspondent-bankrekeningen van Ukio bank bij ING België kwam 1,7 miljard aan dubieus geld binnen. Een correspondentbank is een tussenschakel die wordt gebruikt om internationale betalingen te doen.
Naar aanleiding van de signalen van ING deed de Belgische anti-witwascel onderzoek naar meer dan 220 offshore bedrijven die bankierden bij Ukio en geld betaalden via ING in België, waaronder Popat. Uit dit onderzoek bleek dat de eigenaren van die bedrijven onder meer betrokken waren bij georganiseerde belastingfraude, corruptie, verduistering, oplichting en georganiseerde misdaad, zo meldt het Belgische weekblad Knack. Het Belgische Federale Parket en de Litouwse autoriteiten onderzochten de zaak. De Litouwse procureur Venskunas zegt tegen OCCRP dat de zaak strandde, omdat er onvoldoende bewijs was dat het geld een criminele oorsprong had.
Afgelopen september schikte ING Nederland nog voor 775 miljoen euro met het Openbaar Ministerie, omdat het Nederlandse filiaal volgens het OM jarenlang ‘volstrekt onvoldoende’ deed om witwassen te voorkomen en ‘vele witwas- en corruptiesignalen heeft gemist’. Hierdoor werden rekeningen van ING misbruikt door criminelen, aldus het OM.
Bekijk hier een aantal documenten gebruikt voor dit onderzoek, zoals contracten en facturen.
Over dit onderzoek
Het Organized Crime and Corruption Reporting Project (OCCRP) is een non-profit netwerk van onderzoeksjournalisten dat schrijft over grensoverschrijdende georganiseerde misdaad en criminaliteit. OCCRP werd opgezet door journalisten uit de voormalige Sovjet-Unie, maar is uitgegroeid tot een netwerk van 45 onderzoeksjournalistieke organisaties uit 34 landen in Europa, Afrika, Azië, het Midden-Oosten en Latijns-Amerika.
OCCRP’s partner in Litouwen 15min.lt kreeg banktransacties, emails en contracten in handen van Ukio en Snoras, twee Litouwse banken die inmiddels door autoriteiten gesloten zijn. OCCRP’s datateam maakte de banktransacties doorzoekbaar en ontsloot de documenten via een beveiligde website voor journalisten uit het eigen netwerk. OCCRP deelde de gegevens ook met journalisten buiten het eigen netwerk, waaronder Platform voor onderzoeksjournalistiek Investico, The Guardian, BBC, Süddeutsche Zeitung, Berlingske en Knack.
Platform Investico maakt samen met mediapartners Trouw en De Groene Amsterdammer deel uit van het onderzoeksproject van OCCRP (Organized Crime and Corruption Reporting Project).
Lees de publicatie van dagblad Trouw hier. Het achtergrondverhaal in De Groene Amsterdammer lees je hier. De Trouw-publicaties van gister en eergister staan hier en hier.
