De griffierechten voor kleine geldvorderingen bij de rechtbank moeten onmiddellijk omlaag. Dat zegt de Raad voor de Rechtspraak in reactie op het onderzoek naar de opmars van private ‘rechtbank’ e-Court.
‘Het verschil met de prijs voor arbitrage wordt dan kleiner en rechtzoekenden kunnen tegen vergelijkbare kosten kiezen voor de bescherming van de onafhankelijke en onpartijdige overheidsrechter’, zegt voorzitter Frits Bakker van de raad.
Bakker reageert op het onderzoek van Investico, Nieuwsuur en de Groene Amsterdammer naar e-Court, waaruit blijkt dat de internet-rechtbank in strijd handelt met het EU-consumentenrecht en het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens. E-Court vonnist via een computergestuurde robotrechter, publiceert geen uitspraken en houdt geheim welke arbiters op de procedure toezien.
De opmars van de arbitrage-rechtbank is vooral te danken aan een verdriedubbeling van de griffierechten door het Kabinet Rutte I. Sinds begin dit jaar gebruiken vrijwel alle ziektekostenverzekeraars en internetwinkel Bol.com de digitale ‘robotrechter’ bij een geschil over de rekening.
Consumenten die inhoudelijk bezwaar hebben over zo’n rekening, doen er verstandig aan geen zaken te doen met e-Court, vindt Ruth de Bock, Advocaat-Generaal bij de Hoge Raad en bijzonder hoogleraar Privaatrecht aan de UvA. ‘Zodra je twijfelt of het bedrag wel klopt, of alle betalingen wel zijn verwerkt, of er geen vergissingen zijn gemaakt, dan moet je echt niet naar e-Court gaan maar naar de overheidsrechter’, zei ze donderdag in het programma Nieuwsuur. ‘Als de vordering klopt, betaal dan zo snel mogelijk of probeer een betalingsregeling te krijgen.’
De Bock is geshockeerd door de grote schaal waarop de echte, onafhankelijke rechter wordt ‘ontvlucht’, zei ze. Veel verzekerden hebben volgens haar geen idee dat ze niet met een echte rechter te maken hebben en betalen gewoon. ‘Maar je kunt je afvragen of een volledig geautomatiseerde beslissing waar geen mens naar gekeken heeft wel geldig is. Ik denk het niet. De echte rechtspraak moet hier kritisch naar kijken.’ Ze twijfelt of alle rechters dat op dit moment doen.
‘e-Court is ongeschikt’
De Landelijke Organisatie van Sociaal Raadsleden vindt e-Court ongeschikt voor grootschalige afhandeling van betalingsconflicten. ‘Arbitrage is een onwenselijk en niet-passend instrument voor incassobulkzaken’. De sociaal raadslieden wijzen op onterechte deurwaarderskosten die in rekening worden gebracht en raden mensen aan die kosten niet te betalen.
Tweede Kamerleden Michiel van Nispen (SP) en Jasper van Dijk (SP) willen weten wat precies de rol van Fred Teeven als Kamerlid en staatssecretaris is geweest in de ondersteuning van e-Court. Teeven verzweeg als Kamerlid dat hij lid was van het comité van aanbeveling va e-Court en nam als bewindsman allerlei maatregelen om het bedrijf in het zadel te helpen.
Gedaagd voor e-court?
E-Court houdt geheim hoe het bedrijf te werk gaat en wie er samen met de robotrechter over de incassozaken beslist. Bij normale rechtbanken is dit soort informatie wel openbaar, zodat iedereen kan controleren hoe de rechter oordeelt.
Investico vindt het belangrijk dat consumenten zich goed kunnen informeren, voordat ze een keuze maken of ze hun procedure bij e-Court al dan niet laten doorgaan. Wij hebben daarom de informatie bij elkaar gezocht en publiceren een lijst van ‘rechters’ en voorbeeldvonnissen.