Europa is zich met de onrust in Oekraïne en het Midden-Oosten in het afgelopen jaar acuut bewust geworden van haar energie-afhankelijkheid. Brussel presenteerde een nieuwe eurocommissaris voor ‘energie-unie’, maar van echte samenwerking is geen sprake. Nu al heeft ieder Europees land zijn eigen subsidie voor groene stroom. Straks zullen lidstaten op hun eigen manier gaan betalen voor fossiele centrales. Een energie-unie is dus ver te zoeken.
Een lagere energierekening en effectievere investeringen, dat is Europese burgers de afgelopen twintig jaar beloofd. Liberalisering en privatisering van energiebedrijven zouden Europa klaar maken voor de toekomst. In plaats daarvan zet een stroomtekort Belgische burgers op de tocht, terwijl in Nederland dure gascentrales worden stilgezet vanwege een overschot. Overal op het continent zijn de energierekeningen gestegen, alleen de zware industrie profiteert van speciale stroomtarieven.
De bestudeerde honderden documenten, sprak met Europese ambtenaren, politici en kopstukken uit de energiesector. Het onderzoek werd uitgevoerd door Belia Heilbron, Jelmer Mommers, Thomas Muntz en Huib de Zeeuw, die gezamenlijk de onderzoeksgroep energie en klimaat vormen.
Nu burgers en energiecoöperaties steeds meer zonnepanelen installeren en windmolens bouwen staat de winst van de gevestigde energiebedrijven onder druk. Bedrijven zoals RWE (eigenaar van Essent), E.ON en Vattenfall (eigenaar van Nuon) hebben zich verenigd en vragen nu om betalingen voor hun fossiele centrales. Op de achtergrond spelen fundamentele vragen over de houdbaarheid van een stroomvoorziening met een steeds groter aandeel wisselvallige duurzame energie.
Nationale overheden trekken hun conclusies en breken de Europese energiemarkt nu weer af. Om een black-out te voorkomen laat Groot-Brittannië een nieuwe kerncentrale bouwen. Londen belooft de eigenaar van de centrale het dubbele van de huidige stroomprijs te betalen voor de komende 35 jaar. Zo draaien Britse burgers op voor een faliekant gefaalde vrije energiemarkt. Ondertussen is er ook een groene revolutie op gang gekomen die zijn weerga niet kent, stellen de onderzoekers.
